Uluslararası konferans – I * INALCO – CERMOM tarafından

« İnsan ve toplum bilimlerini aktaran ve tercüme eden: Arapça / İbranice / Türkçe »

IFEA / Galatasaray Üniversitesi / Orient-Institut İSTANBUL işbirliği ile 19-20 Kasım 2015

Tanıtım

Bilimsel bir topluluk, kendini inşa etmek için üyeleri arasında bir şekilde eşitlikçi ilişkilere ihtiyaç duyar. Minimum düzeyde karşılıklı tanıma ve karşılıklı tanıma gerektirir. Çok güçlü bir asimetri durumunda, gerçekten sağlıklı bir ilişki kurulamaz. Fransa, Arap ülkeleri, İsrail ve Türkiye arasında, kültürlerarası alışverişin bir kriteri olarak alınırsa, her iki tarafın da diğerinin dilinden yaptığı çeviriler – hangi disiplinler dikkate alınırsa alınsın – ‘başka yerlerde’ farklılık açıktır. Hala Fransızca yayınlanmış eserleri yoğun bir şekilde çeviriyoruz, edebiyat dışında Arapça, İbranice ve Türkçe’den Fransızca’ya çevrilen eserler (ve yine de dengesizlik bariz bir şekilde var) yok. Bu dengesizlik, dış dünyayla tek taraflı bir ilişkiye ve altıgenin dışındaki yansımalara karşı artan bir körlüğe işaret ediyor, sanki bunlar hiçbir ilgileri yokmuş ya da yalnızca kendi kesinliklerimizi bir ayna etkisiyle doğruladıkları sürece geçerliymiş gibi.

Son yıllarda, ilgili alandaki çeviri fenomenlerine, akışlarına ve politikalarına olan ilgi artıyor: Gisèle Sapiro’nun (Literatür ve insan bilimlerini tercüme etmek. Koşullar ve engeller, 2012) çalışması alanı tanımlamaya büyük ölçüde katkıda bulundu. Bu ve bu tür bir çalışmayı çevirmenin nedenlerini, editör çizgilerini ve araştırmacıların amiral gemisi bir yazar veya eser için yatırımlarını (veya heveslerini) sorgulamak, her ülkede eserlerin alımını yönlendiren genel mantıkları fırçalamak anlamına gelir. Çoğu zaman İngilizce’ye aktarmaya odaklanan, halihazırda üretilmiş çalışmalar, Yakın Doğu dilleri alanını ve teorik dokümantasyona olan muazzam ihtiyacını pek ele almamıştır: şu an için daha sınırlı ancak gelecekteki umutları, büyük dillerin keşfini ve yayılmasını içeriyor. Tarih, antropoloji, felsefe ya da şehir planlama alanındaki metinler hem pratik (bu metinleri Fransızca ya da Fransızcaya çeviren) hem de entelektüel olan bir proje oluşturur: onları tartışmak, uluslararası tartışmaya sokmak, özgünlüklerini ve yenilikçi içeriklerini kavramak.

* İstanbul (Kasım 2015), Kahire (Ekim 2016) ve Paris’te (Haziran 2017) planladığımız ardışık üç konferans, çeviri uzmanlarını, çeviri eserlerin yayıncılarını ve bu alanlarda faaliyet gösteren kamu veya özel şirket temsilcilerini harekete geçirmeyi teklif ediyor, Öteki Kıyı’nın düşünme biçimlerine yönelik ortaya çıkan bu ilginin metodolojik, epistemolojik ve kültürel meselelerini analiz etmek için.

Bakış açısı

Toplantıların ve kolokyumların çoğu belirli bir alımlama çalışmasına (belirli bir dil alanındaki Freud veya Deleuze gibi bir figür) ayrılmış olsa da, buradaki amacımız kendimizi üç ana dili kapsayan akışlar, akımlar hakkında yorumcular olarak konumlandırmak ve kendimizi eski bir üretimin (klasikler) ve yeninin (çağdaş yazarların) bütününe bağlarız. En umut verici ve ilgili alanlar açıkça tarihyazımı, sosyoloji, felsefe ve antropolojidir: bu nedenle bu entelektüel alanları ve bunların her iki yöndeki tercümelerini keşfetmeye çalışacağız.

Araştırma eksenleri

• 30 yıldır Yakın ve Ortadoğu ülkelerinde insan ve toplum bilimlerine ilgi: sessiz bir devrim mi?
• Türkiye, Mısır, Lübnan ve İsrail’deki çağdaş editoryal üretimde çeviri sürecinin özgünlüğü (zorluklar, ihmaller, sözlü ve kavramsal yaratım).
• Üç dilin (ihtiyaçlar, siparişler, programlar) çevirmenleri için araştırma ufukları ve bakış açıları: test ve özel bilimsel çalışma arasındaki bir alanın tanımı.
• Kabul soruları: bir yayınevi, bir hükümet programı, bir eser (Barthes, Deleuze, Levi-Strauss…), tercüme eserlerin üretim ve dağıtım koşulları üzerine çalışmalar. Metinlerin belirli bir (yerel) bağlamda tanıtımı gibi değiş tokuşların doğasına ışık tutmak.

Düzenleme Kurulu

• Türker Armaner, MCF (Université de Galatasaray)
• Michel Bozdemir, P.U. (INALCO)
• Sobhi Boustani, P.U. (INALCO)
• Timour Muhidine, MCF (INALCO)
• Ilil Yatziv-Malibert, MCF (INALCO)
• Franck Mermier, DR (CNRS)
• Anwar Moghit (Egyptian National Council of Translation)
• Alexandre Toumarkine (Orient-Institut)
• Seza Yılancıoğlu, MCF (Université de Galatasaray)