Atölye – Yabancıların Türkiye’den Sınır Dışı Edilmesi : 12/01/2013

Ulus-devletlerin oluşumuna eşlik eden ve özellikle istenmeyen yabancılara karşı kullanılagelen sınır dışı etme, günümüz göç politikalarının vazgeçilmez araçlarından biri durumundadır. Avrupa Birliği (AB) üyesi birçok ülkede, gittikçe artan sayıda yabancının sınır dışı edildiği bilinmektedir. Türkiye ve AB arasında imzalanması düşünülen geri gönderme anlaşması gibi hukuki metinler ise yabancıların sınır dışı edilmesini kolaylaştırmayı amaçlamaktadır. Ancak pek çok Avrupa ülkesinin tersine, sınır dışı edilmeler Türkiye’de kamuoyunun gündemine neredeyse hiç girmemiştir. Yakalanan yabancıların ülke dışına gönderilmesi, zaten genellikle kısa ve yanlı bir şekilde verilen göçe dair haberlerde ufak bir ayrıntı olarak yer almaktadır. Oysa sayısal açıdan bakıldığında, Türkiye her yıl on binlerce yabancıyı kara ya da hava yoluyla sınır dışı etmekte, Avrupa ülkelerinde yaşayan Türkiyelilerin binlercesi de çeşitli sebeplerle Türkiye’ye geri gönderilmektedir.

Ulus-devletin oluşumuna eşlik eden ve göç politikalarının vazgeçilmez araçlardan biri olan sınır dışı etme, hukuk ve tarih dışında, sosyal bilimler tarafından uzun süre « görmezden gelinen » bir konu olmuştur. Bu ilgisizlik 1990’ların sonlarından itibaren bir parça son bulmaya başlasa da, sınır dışı etme üzerine sosyal bilimlerdeki çalışmaların yaygınlaşması, « Batı » ülkelerinin daha fazla yabancı sınır dışı etme eğilimi/arayışı ile birlikte gelişmiştir. Her yıl çok sayıda yabancıyı çeşitli nedenlerle sınır dışı eden Türkiye’de de, bu konuya az sayıdaki hukukçu dışında, pek az kişi ilgi göstermektedir. Oysa yabancıların sınır dışı edilmesi, çok boyutlu etkileri ve tarihsel arka planıyla birlikte, derinlemesine ve farklı bilimsel disiplinlerin katkısıyla araştırılması gereken bir alandır. Yabancıların Türkiye’den sınır dışı edilmesini ele alan sunum ve tartışmalardan oluşacak atölye bu amacı gerçekleştirmeye yönelik alçakgönüllü bir katkı sayılabilir. Toplantıda konunun tüm boyutlarıyla ele alınabilmesi için sınır dışı edilmelerle ilgili mesleki deneyiminin ve saha araştırmalarının paylaşılacağı sunumlar yer alacaktır.