Ce poème est extrait de l’Anthologie des écrivains morts à la guerre publliée en 1926 (et préfacée par Roland Dorgelès), pages 699-700. Le livre est enregistré à la bibliothèque de l’IFEA sous la cote DIV233.
La traduction vers le turc de ces poèmes parfois splendides – et toujours émouvants compte tenu du destin de leurs auteurs tous fauchés jeunes sur les champs de bataille – doit permettre le partage. Le partage des souffrances aussi.
SAVAŞ İLKBAHARI
Nisan doğayı giydirmek için döndü geri
Geçen seneler gibi süsledi yeniden onu.
Tarlalarımızdaki otlar Marttan beri yeşil,
Orman yeni elbisesiyle zarif,
Kuşlar şarkılarını yeniden söyleyecekler güneşte,
Ve Pazar günü ilk kırlangıç görüldü.
Rüzgar daha yumuşak ve gökyüzü daha berrak.
Bazen masmavi büyük bir kubbe gibidir.
Kalbe neşe veren, bedeni canlandıran
Bu genç ilkbahar ve onun sıcak okşaması,
Sevinç günlerinin ve kuş yuvalarının bu ilkbaharında,
Herkes sebepsiz güler, bir düşün peşinden gider.
Beyaza, pembeye bürünmüş ağaçlar.
Bu kutsamaya binlerce çiçek açacak,
Herkes doğmakta olan baharı kutlamakta.
Leylakların salkımları mor çiçekler açacak.
İnsan şimdiden daha güçlü ve kuvvetli.
Bu defa sert kış geri gelmeden kaçacak.
Bütün gücümüzle ciğerlerimize çekmeliydik yaşamı.
Ama ovalardaki adam ve dağlardaki kardeşi,
Çoktan savaşa gittiler iki yıldan beri.
Ne yazık kaç kayıp uykuda sonsuza dek artık,
Babalar, kardeşler, eşler, yoldaşlar, arkadaşlar!
Ey ilkbahar, artık sen eski ilkbahar değilsin.
Ah! Yeniden yeşil elbiseni giyeceksin
Birden çok mezarı örteceksin.
Ama, geçen sene gibi, boyanarak kırmızıya kanımızla,
Kurutamazsın bu acı gözyaşlarını.
Saç savur ancak bu fani güzelliklerini!
Çok çiçek ver bu askere, bu yoldan geçene!
Ebedi uykusunu süslemek için çiçeklendir bütün leylaklarını.
Ne zaman düşman karşısında yorgun düşse,
Rüzgarınla onu salla ve kulağına şarkılar söyle
Evinde bıraktığı sevdiklerinin isimleriyle,
Güneşini daha sıcak yap, geceni daha yumuşak
Uyanıkken ona umut dolu sözler söyle.
(Fontainebleau, 9 Nisan 1916)
André Umbricht (26 Haziran 1918’de şehit oldu)
Fransızcadan tercüme : Ümit Sevgi Topuz, IFEA.
